Share this:

Share this:

હૈયે કેવી લગની લાગી. – મુહમ્મદઅલી વફા

.

શોલાની આ આતશ બાજી.

 હૈયે કેવી લગની    લાગી.

 .

નજર નજર નો ખેલ થયો પણ

આંખોને  ગઈ  નીંદર   ત્યાગી.

.

કોણ   કરે ના   પ્રેમ ન    એને, 

 હોઠ   રસીલાં   નયન    શરાબી.

.

ત્રાસ દીધો  હસતા   હોઠો એ,

 દિલની થૈ ગઈ આજ   ખરાબી.

.

લે  ત્યજી  દઊં હું    મયખાનું,

 જામ   ઉઠાવી  લે   તું  સાકી.

.

સાકી તારી  બેરૂખી   પરતો  ,

 મે દીધું   મયખાનું    ત્યાગી. 

 .

પારખું થાશે આજ વફાનું

કોણ રહે છે સાબિત બાકી.

Share this:

Share this:

પાંદડાનાં દર્દની ઊડતી મઝારો હોય છે……..મુહમ્મદઅલી વફા

.

દૂર ક્યાં ખોવાયેલો એ તો બિચારો હોય છે.

આભથી ખરતો રહે એતો સિતારો હોય છે.

.

પાન આ રાતાં બધા  કેવાં   સુશોભિત થઈ ગયાં,

પાનખરના વેશમાં  બળતી બહારો  હોય છે.

 .

લાગણી વરસી જશે  લઈને સફેદી હિમ તણી

શીતના આવેશનો    ઠંડો તિખારો હોય છે.

 .

ઝાડ સહુ ઊભા ઉતારી બોજ વસ્ત્રોનો  જુઓ,

પાંદડાનાં  દર્દની ઊડતી  મઝારો   હોય છે.

Share this:

જબાં રે’શે અમારી બંધ જખમ ને બોલવા દેજો__ મુહમ્મદઅલી વફા

.

કરીને બંધ હોઠોને કવન ને બોલવા દેજો,

ખુલાસાની જરૂરત શી નયન ને બોલવા દેજો.

 .

ભલા એની પ્રસિધ્ધી ની કદી ક્યાં છે જરૂરત પણ,

કળી ને બોલવા દેજો ચમન ને બોલવા દેજો.

 .

અને એતો જશે મહેકી મહક એની સખાવત છે,

અતર ને બોલવા દેજો સુમન ને બોલવા દેજો.

 .

બની આક્રોશ એ ઝરશે રગે રગથી અમારી એ,

જબાં રે’શે અમારી બંધ જખમ ને બોલવા તેજો.

.

ઉડોછો કેટલું ઊંચું નિરખશે આંખ ને દ્ગષ્ટિ,

તમે આકાશ ભેદીને ઉડન ને બોલવા દેજો.

.

‘વફા’ આ ખૂન રેડાયું પસીનો જ્યાં તમે માંગ્યો,

રહે ખામોશ જો શબ્દો વતન ને બોલવા દેજો.

Prime time Ravish 5jun17 ; सरकार द्वारा NDTV को डराने की कोशिश ?? | NDTV CBI Raid

Share this:

મહોબ્બત ના દરબારે કરોના સવાલ…….મુહમ્મદઅલી વફા

.

કઈ રીતના એ પામતે રૂપનો કમાલ

આંખો બની ગઈ છે જુઓ દિલનો વિસાલ.

 .

એમાં જવાબોની કોઈ ગુંજાયેશ નથી

મહોબ્બત ના દરબારે કરોના સવાલ.

 .

પાનખરમાં પણ આ હ્રદય મસ્તીમાં છે,

ઊડી રહ્યાં છે યાદોના અબીલ ગુલાલ. .

.

રસ્તો અમે તો રાતમાં શોધી લીધો,

શ્રદ્ધાની જલતી રહી હૈયે મશાલ.

 .

સૌંદર્યની મહેકતી કળીઓ અસીમ

કેવો હશે સાચે ખુદા તારો જમાલ.

 .

દામન ‘વફા, કંઈ આપણોજ તંગ હતો

ફૂલો તણી ઝોળી હતી કંઈ બે મિસાલ.

Share this:

છંદ અને કાફિયા રદીફની પરંરાગત વિભાવનાથી સાવ અલગ ગઝલ. જેનો છંદ અરૂઝના પુસ્તકોમાં શોધજો. રદીફ ગઝલમાં સાવ છેલ્લે આવે પણ અહીં બે પ્રકારના કાફિયા વચ્ચે લીધી છે. આ ગઝલ મેં આ પ્રકારની સભાનતા સાથે લખવાનો પ્રયાસ કર્યો ન હતો પણ એક શે’ર લખાઈ ગયા પછી સમજાયું કે આ તો અનાયાસ કઈક અલગ પ્રકારની રચના થઈ રહી છે……@……શકીલ કાદરી

ઝેર સત્ય છે, સત્ય ઝેર છે, ગળી શકે તો ગળ……. શકીલ કાદરી

 

.

દૂર જાય છે કેમ ગામથી, વળી શકે તો વળ.

રોજ ખેતરો યાદ આવશે, કળી શકે તો કળ.

.

બીજ હોય તો જાય ધૂળમાં અને ફળે છે ત્યાં

એમ ભીતરે વૃક્ષ જેમ તું, ફળી શકે તો ફળ.

.

ઈશ-ભક્તના ભેદભાવ આ, મને ગમે છે ક્યાં?

નામરૂપ છે, સર્વનામમાં ભળી શકે તો ભળ.

.

રાત થાય તો રોજ દીપકો મને કહે દરરોજ

પ્રેમ આગમાં ભસ્મ થાય છે, બળી શકે તો બળ

.

કામ ક્રોધ ને મોહ ત્યાગ કર ફકીર જેવો થા

શૂનકારમાં એમ કોઇથી મળી શકે તો મળ.

.

પ્રેમઅંશ જો હોય ભીતરે, જરે તને પણ એ

ઝેર સત્ય છે, સત્ય ઝેર છે, ગળી શકે તો ગળ.

.

રોજ રોજ આ દંભ ક્યાં સુધી ‘શકીલ’ એવું કર

અંધકારમાં તેજરૂપ થઇ, મળી શકે તો મળ.

.

(Courtesy:Facebook)

Share this:

રાતના લટકી રહ્યાં છે ચીથરાં…….આદિલ મન્સૂરી

ઘર બધા ડૂબી ચૂક્યા’તા ઊંઘમાં.

કૂતરા સૂની સડક તાણી ગયા.

 

બંધ કિલ્લાની દીવાલે કાગ આ,

સૂર્યના ગળફાની ઝીલે ચાંચમાં.

 

ચોતરફ ચકરાય શંકાશીલ નજર,

આયના ઘરમાં બધા અળખામણાં.

 

મારા હોઠોની તરસ ડોકાય છે,

જલપરીની આંખનાં ઊંડાણમાં.

 

સૂર્ય ઉગ્યો તોયે કંટક ડાળ પર,

રાતના લટકી રહ્યાં છે ચીથરાં.

 

(સૌજન્ય:સતત- 52)

Share this:

છે ગળું તો એક સો સો પ્યાસ છે—મુહમ્મદઅલી વફા

આ જગતમાં તું ખુદાનો રાઝ છે,
હે સમય તુજ પર મને વિશ્વાસ છે.

રંક -રાયો છે બધા તુજ ઠોકરે,
લઠ મહીં તારી ન કો’ આવાજ છે.

એ નદીઓ પી જતો લાખો અહીં,
આ સમંદરની ગજબની પ્યાસ છે.

ચીતરી જીવંત કરે આકાશને,
અગણિત રંગોળી એની પાંસ છે.

કેટલી મીના વફા સંઘરી અહીં,
છે ગળું તો એક સો સો પ્યાસ છે

Share this:

ભીંજાય જાશું થોડા, ઝરમર બની ને આવો…….મુહમ્મદઅલી વફા

.

પ્રશ્નો બની ને આવો કે ઉત્તર બની ને આવો.

બનવું ન હો ગુલાબ તો પથ્થર બની ને આવો.

 .

રાખી અમે આ દિલની સૌ ઊઘડતી બારીઓ,

ભીંજાય જાશું થોડા ઝરમર બની ને આવો.

.

રાખેલ છે બે ચાર આ તણખલા સમ વજન,

જાશું વહી તમ સાથે ખળખળ બની ને આવો.

 .

ખોવાય જાવાનું એક શમણું  છે   આવ્યું

ખોલો નહી ઝુલ્ફ તો દલ દલ બનીને આવો.

.

પુરા થશે ઊડી ઊડી ફરકવાના અભરખા ,

દામન અમારો ચીરી સર સર બનીને આવો.

 .

આખી વફા સકળ ધરા આખું બધું આકાશ તુજ

કેવી રહી સાદી શરત બેઘર બનીને આવો.

Share this:

ઇતિહાસ તલવારો નો નથી હોતો ફકત —મુહમ્મદઅલી વફા

.

 

બે ડાળખીમાં ઠેસ જયાં વાગી ગઈ.

આખા ચમનમાં  આગ ત્યાં લાગી ગઈ.

 .

બે ગુલ ચમનનાં વેગળાં ત્યારે થયાં,

નિય્યત જરા માળી તણી આડી ગઈ.

 .

ઘડતર થયું  છે માનવીનું ઈશ હાથ થી,

વચ્ચે હસદની ઈંટ ક્યાં આવી ગઈ?

 .

ઇતિહાસ તલવારો નો નથી હોતો ફકત,

ગંગા હતી જે પ્રેમની ખાલી થઈ?

 .

જ્યારે ધરા રંગીન થૈ  અમ રક્ત થી,

ઇન્સાનિયતની  કંઈ છબી  દાઝી ગઈ..

 .

ત્યારે વફા વર્ષોના યારાના ગયા,

જ્યાં ઊધઈ  હૈયા ઉપર લાગી ગઈ.

Share this:

ગુસ્સા…….મેહમૂદ દર્વેશ(ક્રાંતિકારી, ફલિસ્તની અરબી કવિ)

 

 

કાલે હો ગએ

મેરે દિલ કે ગુલાબ

મેરે હોઠોં સે નિકલીં

જ્વાલાએઁ વેગવતી

ક્યા જંગલ,ક્યા નર્ક

ક્યા તુમ આએ હો

તુમ સબ ભૂખે શૈતાન!

 

હાથ મિલાએ થે મૈંને

ભૂખ ઔર નિર્વાસન સે

મેરે હાથ ક્રોધિત હૈં

ક્રોધિત હૈ મેરા ચેહરા

મેરી રગોં મેં બહતે ખૂન મેં ગુસ્સા હૈ

મુઝે કસમ હૈ અપને દુખ કી

 

મુઝ સે મત ચાહો મરમરાતે ગીત

ફૂલ ભી જંગલી હો ગએ હૈં

ઇસ પરાજિત જંગલ મેં

 

મુઝે કહને હૈં અપને થકે હુએ શબ્દ

મેરે પુરાને ઘાવોં કો આરામ ચાહિએ

યહી મેરી પીડા હૈ

 

એક અંધા પ્રહાર રેત પર

ઔર દૂસરા બાદલોં પર

યહી બહુત હૈ કિ અબ મૈં ક્રોધિત હૂઁ

લેકિન કલ આએગી ક્રાન્તિ

(અનુવાદ:અજ્ઞાત)

Share this:

‘કાફિયા’ની વિભાવના……..શકીલ કાદરી

 

 

ગુજરાતી ગઝલના વિવેચનક્ષેત્રે ‘કાફિયા’ની વિભાવનાનું પોતાની રીતે અર્થઘટન કરનારા ઓચ્છવલાલ કાંઈ ઓછાં નથી. ઉર્દૂ ‘કાફિયા’ અને ગુજરાતી ‘પ્રાસ’ સાવ ભિન્ન બાબતો છે… જો ગુજરાતી કવિતામાં બધી જ જગ્યાએ જે રીતે ‘પ્રાસ’ ગૂંથવામાં આવે છે, એ જ નિયમ ગુજરાતી ગઝલોમાં લાગુ પાડવામાં આવે તો ગુજરાતી ગઝલ કચ્ચરઘાણ થઈ જાય.. ‘ગુજરાતી ગઝલનું કાફિયાશાસ્ત્ર’ લખવાની પ્રક્રિયા દરમિયાન ચિનુભાઈનું એક કાવ્ય ‘ઓચ્છવલાલ’ વાંચવામાં આવ્યું…

ઉર્દૂ કાફિયાશાસ્ત્રનો વિરોધ કરી ‘કાફિયા’ની ખોટી વિભાવના રજૂ કરનારા અને રા.વિ. પાઠક જેવા વિદ્વાનની પ્રત્યયો બાદ કરી પ્રાસ મેળવવાની વાતનો અસ્વીકાર કરી એમને ખોટા ઠેરવવાનો પ્રયાસ કરનાર અને ઉર્દૂનો નિષેધ કરીને પણ પ્રાસને બદલે ‘કાફિયા’ અને ‘રદીફ’ સંજ્ઞા સ્વીકારીને જ ચર્ચા કરનાર ‘ઓચ્છવલાલો’ને અર્પણ એ કાવ્યની આરંભની પંક્તિઓ……

 

“કહી ગયા છે ઓચ્છવલાલ

જે નરનારી ખાય બગાસું

એના મુખમાં આવી પડશે

એક પતાસું.

તે, ઓચ્છવલાલ કંઈ કવિ ન્હોતા

કે માત્ર પ્રાસ માટે જ

‘બગાસું’ની સાથે ‘પતાસું’

શબ્દ લાવ્યા હતા.

એ તો તર્કમય થઈ તર્કાતીત

એ તો શાસ્ત્રમય થઈ શાસ્ત્રાતીત

એ તો અક્ષરમય થઈ ને અર્થાતીત

સત્ય શોધવા એમને હવે યત્ન નથી કરવો પડતો.”

(‘ઓચ્છવલાલ’ કાવ્યની આરંભની પંક્તિઓ. કવિ: ચિનુ મોદી)

 

‘ઓચ્છવલાલો’ને ક્યાં ખબર હોય કે કાવ્યશાસ્ત્રમાં રૂઢિ જેવું પણ કંઈક હોય છે.

(courtesy:Facebook)

Share this:

ચાલ તારા રૂપના સદકા ઉતારીએ………મુહમ્મદઅલી વફા

 

આવ તારા રૂપની ચર્ચા_ જગાડીએ.

ના સમાયે તું નજરમાં પણ બતાવીએ.

 

તૂરનું પાષાણ સમ હૈયું છતાં તો જો,

નૂર થી ફાટી ગયું સૌને જણાવીએ.

 

ના થવાયું કૈસ તો બસ આટલું તો કર,

દેહથી ચોંટેલ આ કપડાં તો ફાડીએ.

 

જાય ના લાગી કહીં નજરો તણા ઘૂવડ,

ચાલ તારા રૂપના સદકા ઉતારીએ.

 

એ ખગોની પાંખ પર સંદેશ ક્યાં હવે?

લાવ કબૂતર કોઈ કલ્પનાના ઉડાડીએ.

 

મારગ ઉપર કોઈ પણ ઠરવા નથી દેતું,

ખંડહર ઉપર જઈને જરા માતમ મનાવીએ.

 

મંઝિલ હજી દૂર છે તારા મિલનની ભલે,

યાદના દીપો વફા થોડા જલાવીએ.

તૂર=માઉંટ સિનાઈ

નૂરથી તૂટી ગયું= મુસા(અલૈ.)પયગંબરે ખુદાપાકને જોવાની જીદ કરેલી.આદેશ મળ્યો તૂરના પથ્થરો પ્રતિ દ્ગષ્ટિ કર.ખુદાઈ નૂરનું કિરણ પડતાં ,તૂર પહાડના એક હિસ્સાના  ટુકડા થઈ ગયા.હ.મુસા(અલૈ.)બે હોશ થઈ ગયા.

કૈસ=મજનુ

Share this:

શહીદ અબ્દુલ હમીદ થઈને વતનની લાજ રાખી છે ***મુહમ્મદઅલી વફા

.

બની પાપણ આ વાળો એ નયનની લાજ રાખી છે.

મને સૌ કંટકો કહે છે ચમનની લાજ રાખી છે.

.

જશે સૂરજ સમય સર આથમી ને આ ચાંદ વર રાજા

ભલા મેં તારકો થઈને ગગનની લાજ રાખી છે.

.

મને બારાખડી કહીને  નકામી સે’જ ના ગણશો.

બની શબ્દો નો ગુલદસ્તો કવનની લાજ રાખી છે.

.

અમોને આમ ભુલાવી  તમે શકતા નથી સહચર,

શહીદ અબ્દુલ હમીદ થઈને વતનની  લાજ રાખી છે.

.

અમારી રાત તેં રોશન કરી  છે મીણ બત્તી થઈ,

અમે જલતા પતંગા થઈ જલનની લાજ રાખી છે.

.

અમે નમતા નથી  કો અન્યને હે વાહિદ ખુદા વંદા,

ખુદા સજદો   કરી તુજને   નમનની લાજ રાખી છે.

.

અમારા સમ ‘વફા’ તમને, ન કો સાકી કદી મળશે

બધાંયે જામ  ઉભરાવી ઇજનની લાજ રાખી છે

Share this:

સંધ્યા ની ડાળે ખરે છે ઉદાસી __ મુહમ્મદઅલી વફા

 .

સંધ્યા ની ડાળે ખરે છે ઉદાસી,

રાતોનાં ખોળે રમે છે ઉદાસી.

.

આ આંખો કાળી નદીઓ દરદની,

બળતા હ્રદય માં ઝરે છે ઉદાસી.

 .

મુકદ્દરનો માર્યો ખરેછે ગગન થી,

ગગન પણ ધરાને ધરે છે ઉદાસી.

 .

ચાતક ની આંખે હરણના ગળામાં

પ્યાસું ઝરણ થઈ ફરે છે ઉદાસી .

 .

કાતિલ પતઝડ ની બહકતી હવાઓ,

બાગોનાં પર્ણે ઘસે છે ઉદાસી.

 .

ઊઠો આ ફૂલો , મહક ને વધાવો,

ખૂશીના ગુલથી ડરે છે ઉદાસી

 .

દર્શન જો થાયે તમારું વફા ને

પંખીની પાંખે ઊડે છે ઉદાસી.

કતઅ:

જોઇ પણ છંદમાં એવી સાદી કડી અથવા કડીઓ કહેવી,કે પહેલી તૂક સપ્રાસ નહોય માત્ર બીજીજ તૂકમાં પ્રાસ હોય.મૂળ વાત એ છેકે કતઅ માં પૂર્વ(મતલઅ)કડી ન હોવી જોઇએ. કતઅ કમ માં કમ એક કડી અને વધુમાં વધુ ગમે એટલી કડીઓનો થઇ શકે છે,પણ દરેક કડીની બેજી તૂક સપ્રાસ હોવી જોઇએ.

ઉદાહરણ;

આતો વિખ્યાત ચે બળવાન બહાદુર શુરા

જાતે આઝાદ રહી ખોલતા પર્વશાનાં બંદ

રંગે,  રૂપે,  કદે,  શોભાએ     મનોહરતામાં

સઅદીય રિઓઝે અઝલ હુસ્ન બતુકાં દાદંદ.

                               ‘ઝાર’રાંદેરી(શાઈરી1-2)

Share this:

ઇશારા પણ હસે છે જો…આઈ.ડી.બેકાર

મહોબ્બતમાં અમે આ ચાર વસ્તુ ઉમ્રભર માગી……મુહમ્મદઅલી વફા

.

 .

વફા માંગી, હયા માંગી, હ્રદય માંગ્યું,કદર માંગી.

મહોબ્બતતમાં અમે આ ચાર વસ્તુ ઉમ્રભર માગી

.

કદી ક્યાં કોક ની પાસે જઈ ખોટી  કદર માંગી

અમોને પણ નિરખવાને અમે તારી નજર માંગી

.

અમારી કાકલૂદી કોઈ ને દ્વારે નથી થાતી

દુઆઓમાં રડીને બસ ખુદા તારી અસર માંગી

.

હવે તો ક્યાં ભટકવું આ જગે લઈ ભીખનો ઝોલો

અમે માંગી ખુદા તારી રહમ ઉમ્રભર માંગી

.

નહીં તો એક પણ ટીપું ન માંગ્યું કોઈના દ્વારે

અગર માંગી  તો તારી લાગણી ઊર્મિ સભર માંગી.

.

વફા એના દરે જઈને   પથારી પાથરી દીધી

હતી જેની જરૂરત તે બધી શર્મો વગર માંગી

 

Share this:

રૂઠી ગયાં છે ક્યારનાં એની ખબર નથી…..મુહમ્મદઅલી વફા

.

ડૂબી ગયાં છે ક્યારનાં એની ખબર નથી.

ભૂલી ગયાં છે ક્યારનાં એની ખબર નથી. .

 .

વરસો થયા  રિઝાવવાની છે રસમ ચાલુ;

          રૂઠી ગયાં છે   ક્યારનાં એની ખબર નથી.

 .

 

વસ્તી, રણો ને જંગલોનો ભેદ ના રહ્યો;     

      ભટકી ગયાં છે ક્યારનાં એની ખબર નથી.

 .

પાછા હવે એ ફાંસ દિલમાંથી કાઢે કોણ

ખૂંપી ગયા છે ક્યારનાં એની ખબર નથી.

 .

 

ઢાંચોજ છે દિલની હથેળીમાં હવે એતો;   

       પીગળી ગયા છે ક્યારનાં એની ખબર નથી.

 .

શોધી રહ્યાં છે શું હવે એ યાદ પણ ક્યાં;   

         ભૂલી ગયાં છે ક્યારનાં એની ખબર નથી.

 .

સણકે વફા દિલમાં જરા  બળતા દરદ નો ભાર, 

          સળગી ગયા છે ક્યારનાં એની ખબર નથી.

Share this:

સેવે અહીં ચુપકી કબીરો ને મીરાં ખામોશ છે —મુહમ્મદઅલી વફા

.

તૂફાનની આંધી ઊઠી ને શમા ખામોશ છે

વેરાન સહુ ધરતી થઈ ને હવા ખામોશ છે

.

મોસમ વરસવાની રહી તો યે વરસતાં નથી

ખામોશ છે આ મેઘલો ને ઘટા ખામોશ છે

 .

માંડી ઘણાં બેઠાં અહીં જુલમો તણી હાટડી

તો યે છતાં  આ બોલનારી  જબાં ખામોશ છે

.

બૂઝાય  રહેલી છે બધે પ્રેમની જલતી શમા

સેવે અહીં ચુપકી કબીરો ને મીરાં ખામોશ છે.

 .

ચારો તરફથી પથ્થરો જુલ્મના વરસી રહ્યા

સૌ બેવફા ખામોશ છે ને ‘વફા’ ખામોશ છે

Share this:

કદી આ પ્રેમનું મોતી જરા વિંધાય તો સારું………..મુહમ્મદઅલી વફા

Share this:

સંઘર્યા અમે ઘાવ મુસ્કાનમાં _મુહમ્મદઅલી વફા

 

 

કર્યો છે અમે વાસ તોફાનમાં,

સિતમગર જરા આવ તું ભાનમાં.

 

ભલા રક્ત પીશે તું માનવ તણું,

તને કોણ ગણશે ઇન્સાનમાં.

 

સહેજે થશે ના પ્રહારોથી ખંડિત ,

સંઘર્યા અમે ઘાવ મુસ્કાનમાં.

 

ખુદા ખૈર ગુલશન ઉપર આ કરે,

સિતમગર હવે છે ઘણા તાનમાં.

 

‘વફા’હું  કહું છું બુલન્દીના સુરે,

નથી સત્ય કહેતો કદી કાનમાં.

Share this:

તારી યાદોનાં હરણ લૈ જાઉં – આદિલ મન્સૂરી

.

 

 

તારી યાદોનાં હરણ લૈ જાઉં

પીઠ પર નાખીને રણ લૈ જાઉં

 .

ખૂબ લાંબો છે મરણનો રસ્તો

જિંદગીભરનાં સ્મરણ લૈ જાઉં

.

હોઠ પર પ્યાસના સહરા સળગે

બંધ આંખોમાં ઝરણ લૈ જાઉં

 .

એ તો સાક્ષાત્ સમય છે પોતે

મારી એકાંતની ક્ષણ લૈ જાઉં

.

જ્યારે જાઉં છું ઊઠીને આદિલ

શ્વાસમાં વાતાવરણ લૈ જાઉં

(સૌજન્ય:ગઝલના  આયના ઘરમાં પૃ.136)

Share this:

દરદના નયનથી કદી હું ખરું…મુહમ્મદઅલી વફા

કદી રેત પર હું હ્રદય કોતરું,
કદી અંધને પણ અરીસો ધરું.

મને સ્વર્ગ જોવાની ઇચ્છા ઘણી,
બને એ નિરખવા કદી હું મરું.

બને આજ શાતા મળે એ થકી,
દરદના નયનથી કદી હું ખરું.

હવે તોડવો સાગરોનો અહમ્,
કિનારો તજીને મઝધારે તરુ.

તને પ્રીછવા ને વફા રોજ હું,
બને તેટલી બસ કોશિશ કરું.

Share this:

મજા પડે!—-યૉસેફ મેકવાન

(ચિનુ મોદીને)

 .

ખુદને કરીને બાદ જીવો તો મજા પડે!

તો વિશ્વ આખું કેમ નવું રૂપ ધારશે.

 .

પોતે નવું કૈંક કહો તો મજા પડે,

ભાષા પછી પોતે જ નવી ધાર કાઢશે.

 .

વાસ્તવ ભરેલી વાત કહો તો મજા પડે

એ સૂક્ષ્મ રીતે ક્યાંક હૃદય કૈંક ઠારશે!

 .

છોડી રિવાજી ભાર મળો તો મજા પડે,

આમેય તે જિવાઈ જશે, મોત આવશે.

.

આંખે નવેલાં સ્વપ્ન સજો તો મજા પડે,

જીવી જવાનો અર્થ નવો એ સુઝાડશે.

(Courtesy:Neerixak !1 April2917)

 

Share this:

કદી ચાતક તણી કો’પ્યાસ ને, પ્યાસા હરણની વાત છે………મુહમ્મદઅલી વફા

.

.

 

વહેતા સમયની રેત પર  બસ બે ચાર ક્ષણની વાત છે.

સદીઓનાં ઘણાં ખંડેરમાં ઊજડેલ જણ ની વાત છે.

 .

નદીઓને કરી શુષ્ક , ફરે ચળકાટ મૃગજળનો અહીં

 ભટકતા જળ વિનાના આ મૃગના જ રણની વાત છે.

 .

છિપાયેલી તરસ સાથે ન મળ્યું કોઈ અહીંયાં કદી

 કદી ચાતક તણી કો’પ્યાસ ને, પ્યાસા હરણની વાત છે.

 .

ચહેરા બદલતી જિંદગીનો છે એક એકાંકી અહીં ,

નવતર વહેણની છે વાત આ, વાતાવરણની વાત છે.

 .

લઉં નામ પણ હું કઈ રીતના છે આડમાં શરમો હયા

 રહે પરદો ‘વફા’ તો ઠીક છે જીવન મરણની વાત છે.

Share this:

ક્યાંક તારા રૂપનો ભટકી ગયો સૂરજ _મુહમ્મદઅલી વફા

.

.

સંધ્યા પળે આ હાથ થી છટકી ગયો સૂરજ,

ને રાતની છાતી મહીં  ચિપકી ગયો સૂરજ.

.

તાજી ગુઠેલી કેશમાં વેણી બળાપો કરે,

મેંદી ભરેલા હાથને બટકી ગયો સૂરજ.

.

ઉત્તર તણાં શ્રુંગ ને હિમાળા ઝરણા મહી,

કોક દિ આવી ને ધમકી ગયો સૂરજ.

.

કેમ આજે દિવસે અંધાર છે ભાસી રહ્યો,

ક્યાંક તારા રૂપનો ભટકી ગયો સૂરજ.

.

રૂપે મઢેલી રાત્રિ પહેલું મિલન બે કાળજે,

ને પ્રા:ત ના આકાશમાં ખટકી ગયો સૂરજ.

.

ટાઢો ‘વફા’કરવો રહ્યો ,દાટી બરફ ના દિલે,

થઈ આંખમાં રાતો પીળો સરકી ગયો સૂરજ.

Share this:

ગુજરાતી ગઝલનું કાફિયા શાસ્ત્ર એક ચર્ચા:અંક:2………..શકીલ કાદરી

Share this:

ટહૂકા પણ આવશે…….મુહમ્મદઅલી વફા

.

હૈયું હશે કોમળ સપન  સુહાના પણ આવશે.

આંબો હશે તો કોકિલી ટહૂકા પણ આવશે

 

ફૂલો તણા બિસ્તર હશે કદી એના રાહ પર 

ને પ્રેમ ના રસ્તા ઉપર બળાપા પણ  આવશે..

.

અંધારપાઓ નો સફર જ્યાં પણ પૂરો થશે

કો રોશનીનાં  ચમકતા મિનારા પણ આવશે

.

આ રાતનાં પીડન તણો લહેરાશે જ્યાં પાલવ 

ત્યારે અમારા કો દર્દનાં સિતારા પણ આવશે..

.

તૂટી અમે જાશું કદી  ધરાના  મૂળો થકી

ત્યારે વફા  કંઈ કેટલા સહારા પણ આવશે.

Share this:

આ જગત છોડી શકાશે,ચાલ થોડો યત્ન કર……….ચિનુ મોદી

(એક તરહી ગઝલ)

દયાની ચાદરો વિંટી તને મળવા નહીં આવું ….મુહમ્મદઅલી વફા

ખુદીની ભીંત હું તોડી તને મળવા નહીં આવું,
હું મારી રીત ને છોડી તને મળવા નહીં આવું.

તમારી પાંસ તો ભટકી રહ્યા છે સાપનાં ટોળાં,
ખુશામતનાં ગુલો જોડી તને મળવા નહીં આવું.

અમે મળશું તમોને પણ ફકત ઇખલાસ થી મળશું,
ઉસૂલોનાં કળશ ફોડી તને મળવા નહીં આવું.

અમે વાકિફ અહીં છીએં,જળ અને ઝાંઝવાઓ થી,
ચળકતા રેત કણ દેખી તને મળવા નહીં આવું.

નથી છોડી અમે શકતા ચમનમાં સાથ કંટકનો,
કદી કંટક અહીં છોડી તને મળવા નહીં આવું.

અને દેખાય છે રળિયામણા સૌ દૂરના ડુંગર,
અમારું ઘર કદી તોડી તને મળવા નહીં આવું.

કદી આવીશ છાતીમાં લઈ પોલાદ ની હિમ્મત,
દયાની ચાદરો વિંટી તને મળવા નહીં આવું.

‘વફા’ જો ચાલતા આવો તમે, હું દોડતો આવીશ,
અહમના ઝેરને ઘોળી તને મળવા નહીં આવું.

 

Share this:

ત્વચા તળેથી નસોની જનોઈ દેખાડો……….ગની દહીવાળા

.

મારા જખમને હું જરા શણગારવા બેઠો……મુહમ્મદઅલી વફા

.

.

મોંઘી મતાને લઈને હું વ્યપારવા બેઠો,

મારા જખમને હું જરા શણગારવા બેઠો.

.

એનો અસલ ઢાંચો પડી જાય ન ઉઘાડો,

પાણી ઉપર કઈં સ્મિતને કંડારવા બેઠો.

 .

બેચાર ટીપાં શાયદ મળી જાય એમાંથી,

ખાલી લઈને જામ હું નિતારવા બેઠો.

વરસો સુધી એને જમા કરતો રહ્યો તો હું,

મિથ્યા સંબંધોને હવે ઉધારવા બેઠો.

 .

બેસી રહ્યા છે ઝાંઝવાની જીદ લઈ બધા

એની મમત પર જિંદગી જુગારવા બેઠો.

 .

મારીજ એ પાછળ રહ્યો રોશનીની આડમાં,

મારાજ પડછાયાને હું પડકારવા બેઠો.

 .

કવચિત મળી જાયે મને એની કૃપા દ્ગષ્ટિ,

તેથી ‘વફા’ હું તો હૃદય રંજાડવા બેઠો.

Share this:

જલાવી દે સુરાલયને તું તારા હાથથી સાકી—મનહર દિલદાર

۔

તમે સૌ છો નિકટ તો પણ હું લાગું સાવ એકાકી,

વિવિધ રંગો સરસ છે તોય નિરખું એક હું ખાકી.

۔

ઉતારો છે હજી આઘો, હજી આવ્યા નથી અડધે,

તમે શું આટલામાં આમ બેસી જાવ છો થાકી!

 ۔

જો મારો વાંક હોયે કાંઈ તો ખુલ્લો કહી નાખો,

નજર નાંખો નહીં મારી ઉપર પણ આમ કરડાકી.

۔

ઘણાંનો દાટ વાળ્યો છે સમયસર એટલે કહું છું,

જલાવી દે સુરાલયને તું તારા હાથથી સાકી.

 ۔

ઘડી ઊંચું, ઘડી નીચું, ઘડી સામું, ઘડી આડું,

તમે શું આમ જોઇને રમો છો નેણ-ચાલકી?

 ۔

હા! ગાફિલોની અંદર પણ ઘણા ચબરાક હોયે છે,

કોઈ ચબરાકમાં ચબરાક નિજ પરખે જ ચબરાકી.

۔

કરું છું પ્રશ્નમાંને પ્રશ્નમાં એક પ્રશ્ન એવો કે,

જે આદિમાં હતું તે અંતમાં પણ શું હશે બાકી?

 ۔

તમે તો ધારતા’તા આ વખત ‘દિલદાર’ રૈ જાશે,

પરંતુ આપની સામે જુઓને હું ગયો પાકી!

۔

સફર પુરી કરીને હા, ઉતારે તો ગયા પહોંચી,

પડી’તી પંથમાં પણ કેવી અમને તીવ્ર હાલાકી.

 ۔

હવે આવી બન્યું ‘દિલદાર’ આ મહેફિલનું જોજોને,

નજર તીક્ષ્ણ કરી, એને બરાબર સૌ ઉપર તાકી.

(Courtesy:Facebook..Janab Shakeel Qadri)

જીવન સિતાર——ગની દહીવાલા

Share this:

ગુજરાતી ગઝલનું કાફિયાશાસ્ત્ર એક ચર્ચા ભાગ: ૧……શકીલ કાદરી

 

 

ગઝલકાર મિત્રો! આપણે ગઝલોનું સર્જન કરીએ છીએ પણ ગઝલના એક મહત્વના અંગ ‘કાફિયા’ના તેમાં વિનિયોગ કરવા અંગેની સભાનતા ઘણાં સર્જકોમાં જોવા મળતી નથી… આ સંદર્ભમાં એક પુસ્તિકા અગાઉ મેં પ્રકટ કરી જ છે… એક લેખ પણ લખ્યો છે અને પ્રકટ પણ થયો છે, છતાં એવી ઇચ્છા છે કે ગુજરાતી ભાષાના સંદર્ભમાં એની ચર્ચા થાય… હું “ગુજરાતી ભાષાના સંદર્ભમાં” એમ કહી રહ્યો છું એટલે સૌ પ્રથમ એ પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થવાનો કે અર્વાચીન ગુજરાતી ભાષાનો જેમાંથી વિકાસ થયો છે તે પ્રાકૃત અને અપભ્રંશ અને જૂની ગુજરાતીમાં આ સંદર્ભમાં કોઈ ચર્ચા થઈ છે ખરી ? એના શાસ્ત્રની કોઈ પરંપરા છે કે નહીં.? તાજેતરમાં ચિનુભાઈએ પોતાની એક રચના ફેસબુક પર મૂકી હતી તે મેં શેયર કરી હતી… શેયર કરવાનું કારણ પણ આ ચર્ચા કરી શકાય એ જ હતું… હું આ સંદર્ભમાં જે ચર્ચા કરીશ એમાં કોને કેટલો રસ પડે છે ? તે સ્વીકાર્ય બનશે કે કેમ ? એ પ્રશ્ન તો રહેવાનો જ….. તેમ છતાં ગઝલકારોને એ ઉપયોગી અવશ્ય સિદ્ધ થશે એવો વિશ્વાસ છે.

કાફિયા એ અરબીનો પારિભાષિક શબ્દ છે અને રદીફ એ પણ અરબીનો પારિભાષિક શબ્દ છે…. જેમનો ઉપયોગ ગઝલની ચર્ચામાં કરવામાં આવે છે. એટલે ગુજરાતીમાં એમની જે સમજૂતી ગુજરાતીના કોશમાં અપાઈ છે એ જોવામાં આવે તો ‘પ્રાસ’ની ચર્ચા સમજી શકાય.. અહીં એ મુદ્દો ધ્યાનમાં રાખવાનો છે કે પ્રાકૃત, અપભ્રંશ કે ગુજરાતી સાહિત્યના ઈતિહાસમાં પ્રાસનું કોઈ શાસ્ત્ર અસ્તિત્વ ધરાવતું નહતું કે આજે પણ ધરાવતું નથી.. ગઝલના સંદર્ભમાં ચર્ચા છે એટલે ગુજરાતીના વિદ્વાન કે. કા. શાસ્ત્રીએ આપેલાં કાફિયા અને રદીફના પહેલાં અર્થ જોઈએ…

૧. કાફિયા પું. [અર.’કાફિયહ્’ -પાછળ આવનાર] ગજલ પ્રકારનો અત્યાનુપ્રાસ, ગજલી પ્રાસ.

કાફિયા-બંદી પરિભાષાનો અર્થ તે “પ્રાસ મેળવવો એ….” એવો કરે છે. (બૃહદ ગુજરાતી કોશ ખંડ ૧ લો પૃ. ૪૯૦.)

 

આ સમજૂતી પરથી ચર્ચામાં આપણે કાફિયા માટે “પ્રાસ” અને કૌંસમાં કાફિયા શબ્દનો ઉપયોગ કરીશું.

 

બીજી સંજ્ઞા “રદીફ” છે. રદીફનો અર્થ કે.કા.શાસ્ત્રીએ આ રીતનો બતાવ્યો છે…

૧. રદીફ સ્ત્રી.[અર.] ગઝલ પ્રકારની શાયરીમાં બેકી ચરણે આવતા અત્યાનુપ્રાસની કાફિયા-રૂપ વર્ણાક્ષરીમાંના છેલ્લા બે સ્વરોની માંડણી (પિં)

કે. કા. શાસ્રત્રીએ આપેલો રદીફનો આ અર્થ ગઝલ સ્વરૂપમાં નથી. એનું સૌ પ્રથમ કારણ તો એ છે કે તે મતલામાં એકી અને બેકી બંને ચરણમાં હોય છે. બીજું કારણ તેમાં છેલ્લા બે સ્વરોની જ માંડણી હોતી નથી પણ એક, બે કે એથી પણ વધારે શબ્દોની અને ક્યારેક તો પોણી પંકિત સુધીની પણ માંડણી હોય છે.

ત્રીજું કારણ એ છે કે એ પ્રાસ (કાફિયા) પછી જ આવે છે. રદીફ ગઝલ માટે અનિવાર્ય પણ નથી. અને એ ન હોય ત્યારે પ્રાસ (કાફિયા) મતલાના બંને ચરણમાં અને પછીના બેકી સંખ્યાના ચરણમાં આવતા હોય છે… એટલે રદીફ માટે અંત્યાનુપ્રાસને બદલે આપણે ચર્ચામાં અનુપ્રાસ સંજ્ઞા અને કૌંસમાં રદીફ શબ્દનો ઉપયોગ કરીશું. આમ પણ રદીફ પ્રાસ (કાફિયા) પછી જ આવે છે, અને મતલામાં અને પછી દરેક બેકી ચરણમાં પ્રાસ (કાફિયા) પછી પુનરાવર્તન પામે છે એ અર્થમાં પણ એના માટે અનુપ્રાસ શબ્દ અનુકૂળ આવે એવો છે. (વધુ હવે પછી…….)

ગુજરતી ગઝલ,નઝમ શાસ્ત્રના  છંદો ને સમજવા  મર્હૂમ જનાબ ઝાર રાંદેરી  સાહેબની  પુસ્તિકા વાંચવા નીચેની લીંક પર કલીક કરવા વિનંતી.

https://bazmewafa.wordpress.com/chhand-pingal-shastra_zarranderi/

Share this:

મિલ્લતકે સાથ રાબ્તા ઉસ્તવાર રખ….અલ્લામા ઇકબાલ

(Courtesy:Gujarat Today)

 

Share this:

તાક્યા કરે છે તકતીઓ જૂની બધી……..મુહમ્મદઅલી વફા

.

.

આખા ભરેલા જામ ખાલી થઈ ગયા.

જીવંત અમારા ગામ ખાલી થઈ ગયા.

.

રસ્તા તણા રંગો બધા એવાજ છે,

મંઝિલ ઉપરના થામ ખાલી થઈ ગયા.

.

તાક્યા કરે છે તકતીઓ જૂની બધી,

અંકિત બધા એ નામ ખાલી થઈ ગયા.

.

દીવાલ સાથે વાત પણ કરવી પડે, ,

હૈયે મહકતા ધામ ખાલી થઈ ગયા.

.

કોઈ અશ્રુ લુછનાર પણ મળશે નહીં.

સહુ લાગણી ના રામ ખાલી થઈ ગયા.

.

આ મયકદા માં ઝૂરશે ખાલી સુરા,

પીનાર સહુ બદનામ ખાલી થઈ ગયા.

.

આકાશ માં એક ખગ ઊડતું જ રહ્યું

માળા તણા સહુ બામ ખાલી થઈ ગયા’

.

તુજને’વફા’ વદશે સલામો કોઈ ક્યાં,

મિત્રો તણાં સહુ  ગામ ખાલી થઈ ગયા..

.

બામ=આગાશી

Share this:

ખાલી પણાનું ભાન કોઈને નડે નહીં_ અનિલ જોશી

.

.

આશ્ચર્ય એ જ વાત નું મનમાં રહ્યા કરે.

ખાલી પણાનું ભાન કોઈને નડે નહીં.

.

વનમાં, ભૂલીને ભાન ,રઝળતા પ્રવાસને,

ઊડતાં ઝીણા પતંગિયા નજરે ચડે નહીં.

.

દ્ર્શ્યોની પાર જાઉં છું ક્યારેક ટહેલવા,

આંખો મીંચાય જાય પછી ઊઘડે નહીં.

.

એના જીવનમાં હોય નહીં કોઇ તાજગી,

રસ્તામાં જે ચાલતાં પડે આખડે નહીં.

.

મારી લથડતી ચાલમાં કારણમાં એટલું,

હોવાપણાનો ભાર હવે ઊપડે નહીં.

.

રસ્તામાં કોઇ ફૂલ શા માણસ મળ્યા હશે,

નહીંતર’અનિલ’આટલો મોડો પડે નહીં.

Share this:

બુદ્ધિ મળી અમને જરા પાગલ થયા પછી-મુહમ્મદઅલી વફા

 

 

પડતા હથોડા  લાખ અહિ પથ્થર થયા પછી

પૂજા થવા લાગી બધે   ઘડતર  થયા પછી

.

જાળાં તરે અર્થો તણા  બારાખડી મહીં

મોતી થયાં એ કાવ્યનાં અક્ષર થયા પછી

 .

બેડી બનીને હાથની પહેલાં ચૂભી ગયાં

રણકી ગયા હૈયા મહીં ઝાંઝર થયા પછી

 .

 ચીસો બધાય બાગમાં જઈ પાડવી પડી

મુજને મળી છે આ સજા બુલબુલ થયા પછી

 .

 ખાલી હતો તો વાગતો તો ઢોલકું થઈ

સ્થિર થયો કેવો ઘડો  છલ છલ થયા પછી

.

 સમતોલ નજરોથી કદી પામી શક્યા નહીં

બુદ્ધિ મળી અમને જરા પાગલ થયા પછી

.

 દરિયા કિનારે  તો કદર ક્યાં થૈ શકી ‘વફા’

શોધી રહ્યા  રણમાં  જઈ મૃગજળ થયા પછી

 

Share this:

કિનારો શા માટે ?…….અસર સાલેરી(મર્હૂમ)

(Courtesy:From the facebook wall of Janab Shakeel Qaderi)

Share this:

દિવસની હથેળીમાં અંધાર માગ્યો—મુહમ્મદઅલી વફા

.

.

જઈ બાગ પાસે તેં ખાર માંગ્યો,
દિવસની હથેળીમાં અંધાર માગ્યો.

.

થઈ વાત કેવી દીવાનગીની,
કિનારા કને જઈ મઝધાર માંગ્યો.

.

પડેલી હતી દિલની તૂટેલ ભેખડ,
અકળ પ્રેમે એમાંજ આધાર માંગ્યો.

.

અભરખો થવાનો પુષ્પો હતો ને,
ઉપરથી ઝાકળનો ભાર માંગ્યો.

.

‘વફા’ બેસી બહાદુરની સોબત મહીં,
ફકત એક શબ્દ લાચાર માંગ્યો.

.

‘મરીઝ’પણ કેવો સરળ છે ‘વફા’ જો,
ખુદા પાંસ પણ માલ ઉધાર માંગ્યો.

.

આ ગઝલ નો આખરી ‘મક્તા’નો શેર મરીઝના નીચેનેના શેરનાં પરિપેક્ષમાં લખાયો હતો.

દુનિયામા કંઇકનો હું કરજદાર છું ‘મરીઝ’,
ચૂકવું બધાનું દેણ જો અલ્લાહ ઉધાર દે.

-મરીઝ

Share this:

કેટલી આંખો મહીથી ખૂનના દરિયા વહ્યા—–મુહમ્મદઅલી વફા

.

.

સાપ સુંવાળા બધા ય ઝેર ઢાંકી પડ્યા.

શું ખબર કોને ક્યારે ને ક્યારે નડયા.

 .

નીલ વર્ણું કેટલાયે આંતમાં લોહી વહે

કેટલી આંખો મહીં ભુરા પડછાયા ચડ્યા.

 .

કેટલી ઇચ્છા ગઈ આળોટતી આ કંટકે

કેટલા બાગો તણા સપના અહીં ફૂલે ફર્યા.

 .

છટપટી થઈ કેટલી આ વાંસળી બધી વાંઝણી

કેટલા શબ્દોને ત્યારે કંઠના કામણ મળ્યા.

.

કેટલા વિષાદને ઝીલી લીધો છે વાદળે,

કેટલી આંખો તણા પત્થર થકી ઝરણા ઝર્યા.

 .

કેટલા સૂરજને ચેનથી ઊગવા દીધા,

કેટલી રાતો તણી માંગો મહીં સિદુર ભર્યા.

 .

હું’વફા’ જ્યારે ગયો પોઢી છોડી શ્વાસને.

કેટલી આંખો મહીથી ખૂનના દરિયા વહ્યા?

Share this:

કોઈ જાહિલ મુસલમાન ભી નહીં કહતા કિ ઉસે મુસલમાન પ્રધાનમંત્રી ચાહિએ: મુનવ્વર રાના

By Munawwar Rana on 16/02/2017 •

ઇસ મુલ્ક઼ મેં 25 કરોડ઼ મુસલમાન હૈં, ઇનકો આપ કહાં ફેંકેંગે? સમંદર મેં ફેંકેંગે તો સમંદર સૂખ જાએગા. જ઼મીન મેં બોએંગે તો જ઼મીન છોટી પડ઼ જાએગી. ઇસલિએ ઇસકા હલ યહી હૈ કિ ઇનકો અપને સીને સે લગાઇએ.

(મુનવ્વર રાણા કી ફેસબુક વૉલ સે સાભાર)
જબ પંડિત નેહરૂ ને મૌલાના અબુલ ક઼લામ આજ઼ાદ સે યહ કહા થા કિ હમ આપકો રામપુર સે ખડ઼ા કર રહે હૈં. મૌલાના ને પૂછા કિ રામપુર સે ક્યોં? નેહરૂ કહને લગે ક્યોંકિ વો મુસ્લિમ બહુલ ક્ષેત્ર હૈ. ઇસ પર મૌલાના ને કહા કિ મૈં વહાં સે ખડ઼ા હોના પસંદ નહીં કરૂંગા. મૈં હિંદુસ્તાન કા લીડર હૂં, મુસલમાનોં કા લીડર નહીં હૂં. ફિર વે ગુરુદાસપુર, પંજાબ સે લડ઼ે ઔર જીતકર લોકસભા મેં આએ થે.
અબ હમ યે નહીં કહતે કિ ભાજપા ને લોકસભા યા વિધાનસભા ચુનાવ મેં મુસલમાનોં કો ટિકટ ક્યોં નહીં દિયા? ઉન્હોંને નહીં દિયા યા હો સકતા હૈ માંગને વાલે ગએ હી ન હોં. અબ અગર વે ‘સબકા સાથ, સબકા વિકાસ’ નારે કા ખ઼્વાબ સહી મેં દેખના ચાહતે થે તો યે હોના ચાહિએ થા કિ પાંચ ઐસી સીટોં સે જો અલ્પસંખ્યકોં કી ન હોં, વહાં સે પાંચ મુસલમાનોં કો જિતવા કર સદન મેં પહુંચાતે તો ઉત્તર પ્રદેશ મેં હી નહીં, પૂરે મુલ્ક઼ મેં ઉનકી ઇજ઼્જ઼ત બઢ઼તી. યહ સંદેશ જાતા કિ પાર્ટી વાકઈ સબકા વિકાસ ચાહતી હૈ. પાર્ટી કી ગ઼લતી યે નહીં હૈ કિ ઉસને મુસલમાનોં કો ટિકટ નહીં દિયા. પાર્ટી કી ગ઼લતી યે હૈ કિ ઉસે કુછ ઐસે ઉમ્મીદવાર જિતવાને ચાહિએ થે જો મુસલમાન હોતે લેકિન મુસ્લિમ બહુલ સીટ સે ન લડ઼કર ઐસી સીટ સે લડ઼તે જહાં હિંદૂ યા દૂસરી ક઼ૌમેં રહતી હૈં.
એક તરફ઼ તો ભાજપા ભી કહતી હૈ કિ મુસલમાનોં કા તુષ્ટીકરણ હો રહા હૈ, દૂસરી તરફ઼ વહ મુસલમાનોં સે દૂરી બનાકર રખતી હૈ. જબ મુસલમાનોં કો આપ સાથ લેંગે હી નહીં તો કૈસે મુસલમાન આપકે સાથ આએંગે?
મૈંને સાહિત્ય અકાદમી અવાર્ડ લૌટાયા તો બાર-બાર યે કહા થા કિ મુલ્ક઼ મેં 25 કરોડ઼ મુસલમાન હૈં, ઇસકો આપ કહાં ફેંકેંગે? સમંદર મેં ફેંકેંગે તો સમંદર સૂખ જાએગા. જ઼મીન મેં બોએંગે તો જ઼મીન છોટી પડ઼ જાએગી. ઇસલિએ ઇસકા હલ યહી હૈ કિ ઇનકો અપને સીને સે લગાઇએ. ‘મૈં દુશ્મન હી સહી આવાજ઼ દે મુઝકો મુહબ્બત સે, સલીક઼ે સે બિઠાકર દેખ હડ્ડી બૈઠ જાતી હૈ.’
તો બાત યહ હૈ કિ ભાજપા મુસલમાનોં કા કુછ સીટોં પર પ્રતિનિધિત્વ સુનિશ્ચિત કરકે યહ સંદેશ દે સકતી થી કિ ઉસકે પ્રતિ જૈસા સોચા જાતા હૈ, વહ વૈસી નહીં હૈ. ઇસસે અચ્છા સંદેશ જાતા. એક પાર્ટી જો સત્તા મેં હૈ, ઉસકે લિએ યે મુશ્કિલ કામ નહીં થા. લેકિન વે યોગી, સાક્ષી ઔર ઇસ તરહ કે લોગોં કો જ઼ંજીર કે બગ઼ૈર ખુલા છોડ઼ દેતે હૈં. હમને તો યે દેખા હૈ કિ સમાજ મેં, ઘર મેં, આંગન મેં કોઈ ભી આદમી ઐસી વૈસી બાત કરતા હૈ તો ઉસે ફ઼ૌરન ડાંટ દિયા દિયા જાતા હૈ. મુહલ્લે કા કોઈ આદમી ઐસી બદતમીજ઼ી કરતા હૈ તો સભી નારાજ઼ હોતે હૈં. બજાય ઇસકે કિ ઐસે લોગોં કો ડાંટ-ફટકાર કર બૈઠા દિયા જાએ, અચાનક દો પાગલ ક઼િસ્મ કે લીડર ખડ઼ે હો જાતે હૈં, બેવકૂફ઼ી ભરે બયાન દેતે હૈં ઔર આપકી રાય યે હોતી હૈ કિ યે ઉનકી વ્યક્તિગત રાય હો સકતી હૈ. તો ઐસા વ્યક્તિ આપકે પાસ ક્યોં હૈ જો આપકે ખ઼િલાફ઼ રાય દે રહા હો. ઇસકા મતલબ યે હૈ કિ આપ યે ચાહતે હી હૈં કિ ઇસ મુલ્ક઼ મેં ઇત્તેહાદ હોને હી ન પાએ.
ઇતની બડ઼ી જીત લેકર ભારતીય જનતા પાર્ટી આઈ થી, અગર વો ચાહતી તો સૂરત બદલ સકતી થી. જબ મૈંને સાહિત્ય અકાદમી અવૉર્ડ લૌટાયા તો મુઝે પ્રધાનમંત્રી ને બુલાયા થા તો મૈંને કહા કિ મૈં અકેલે નહીં આઊંગા, ઔર ભી બડ઼ે લોગોં ને લૌટાયા હૈ, ઉનકો ભી બુલાઇએ. મુઝસે મીડિયા ને પૂછા કિ અગર આપ જાએંગે તો પ્રધાનમંત્રી સે ક્યા કહેંગે? હમને કહા, હમ કોઈ બાત નહીં કરેંગે. હમ પ્રધાનમંત્રી કા હાથ પકડ઼ેંગે ઔર ઉનકો દાદરી લે જાએંગે. અખ઼લાક઼ કે ઘર કે પાસ લે જાકર ઉનસે કહેંગે કિ ‘કાલે કપડ઼ે નહીં પહને હૈ તો ઇતના કર લે, ઇક જ઼રા દેર કો કમરે મેં અંધેરા કર લે.’ ક્યોંકિ એક ઇંસાન કી મૌત એક ક઼ૌમ કી મૌત હૈ, એક ક઼ૌમ કી મૌત એક મુલ્ક઼ કી મૌત હૈ, એક મુલ્ક઼ કી મૌત પૂરી દુનિયા કી મૌત હૈ.
મૈં એક શાયર ઔર એક હિંદુસ્તાની કી હૈસિયત સે યહી કહના ચાહતા હૂં કિ અગર યે ચાહેં તો સબકો મુહબ્બત કરેં ઔર સબ ઇનકો મુહબ્બત કરેં. લેકિન યે પૂરે મુલ્ક઼ પર હુક઼ૂમત કરના હી નહીં ચાહતે. યે સિર્ફ઼ હિંદૂ પર હુક઼ૂમત કરના ચાહતે હૈં. લેકિન ઐસા હોતા નહીં હૈ. હમ અપને 65 બરસ કે તજુર્બે સે કહ સકતે હૈં કિ ઐસી કોઈ ભી હુક઼ૂમત ઇતિહાસ કે પન્નોં મેં નક઼લીપન કે સાથ ભલે રહ જાએ, અસલ મેં વો જ઼િંદા રહતી નહીં હૈ.
જૈસી રાજનીતિ ભાજપા કરતી હૈ ઉસકા અંજામ યે હો સકતા હૈ કિ હિંદુસ્તાન ઉતના હી રહ જાએગા જિતને કો કાઉ બેલ્ટ કહતે હૈં. યે જો પાંચ છહ સૂબે હૈં, યહી હિંદુસ્તાન કહલાએગા. જો બંગાલી હૈ ઉસકા બંગાલ હો જાએગા. જો મદ્રાસી હૈ ઉસકા મદ્રાસ હો જાએગા. જો અસમિયા હૈ ઉસકા અસમ હો જાએગા, જો ગુજરાતી હૈ ઉસકા ગુજરાત હો જાએગા. બાક઼ી હિંદુસ્તાન ઉતને હી નક઼્શે મેં રહ જાએગા જિતને મેં કાઉ બેલ્ટ હૈ. ક્યોંકિ અગર આપ એક ક઼ાનૂન પૂરે મુલ્ક઼ મેં નહીં ચલા સકતે તો યે તય હૈ કિ ફિર આપ પૂરે મુલ્ક઼ કો એક નહીં રખ સકતે. આપ ગોવા મેં બીફ઼ ખાને કી પૂરી ઇજાજ઼ત દેતે હૈં, લેકિન વહી બીફ઼ ખાતા હુઆ આદમી મુંબઈ એયરપોર્ટ પર ઉતર જાએ તો ઉસકો 5 સાલ કી સજ઼ા હો જાતી હૈ. ઇસકા મતલબ ગોવા અલગ મુલ્ક઼ હૈ ઔર મુંબઈ અલગ મુલ્ક઼ હૈ!
યે તય કરના પડ઼ેગા કિ યહ પૂરા એક મુલ્ક઼ હૈ યા જો જહાં જૈસા ચાહે વૈસા મુલ્ક઼ હૈ! હમને તો જો નક઼્શા દેખા હૈ વહ તો યહી હૈ કિ કશ્મીર સે કન્યા કુમારી તક ભારત એક હૈ લેકિન યે નારે લિખવાને સે કામ નહીં ચલતા.
ઇસ દેશ મેં ફિલહાલ ઐસી કોઈ સિયાસી પાર્ટી નહીં હૈ જો મુસલમાનોં કો યહ ભરોસા દિલા સકે કિ યહ આપકા મુલ્ક હૈ ઔર આપ યહાં સુરક્ષિત હૈં. હાલાંકિ, વોટ કે લિએ સબ ઐસા કહતે હૈં. લેકિન અગર ઐસા હૈ તો પૂરે મુલ્ક઼ મેં એક બાર ઇસ પર ભી વોટિંગ કરા લી જાએ કિ મુસલમાનોં કો યહાં રખના ચાહિએ યા નહીં. તબ ઉન લોગોં કો અફ઼સોસ હોગા જો ઐસા ચાહતે હૈં ક્યોંકિ 80 પ્રતિશત હિંદૂ કહેંગે કિ નહીં, યે હમારે ભાઈ હૈં, હમારે જૈસે હૈં, યહીં પૈદા હુએ હૈં, યહીં રહના હૈ, યહીં જીના-મરના હૈ. યે યહાં કા ચાંદ દેખકર નમાજ઼ પઢ઼તે હૈં, યહાં કી જ઼મીન પર સજ઼દા કરતે હૈં, તો યે હમારે સાથ યહીં રહેંગે. લેકિન યે જો સિયાસી લોગ હૈં યે અપને ફ઼ાયદે કે લિએ કભી કહ દેતે હૈં કિ ઠીક હૈ, કભી કહ દેતે હૈં કિ નહીં ઠીક હૈ. ચુનાવ આતા હૈ તો દુકાનેં ખુલ જાતી હૈં, વોટ બિકતે હૈં. ક્યા દાઢ઼ી વાલા, ક્યા ટોપી વાલા, ચોટી વાલા, સબકી ખ઼રીદ-ફ઼રોખ઼્ત હોતી હૈ.
યહ બહુત મૌજૂં સવાલ હૈ કિ આજ મુસલમાનોં મેં મજ઼બૂત લીડરશિપ ક્યોં નહીં હૈ. મેરે ખ઼્યાલ સે લીડર માંએં નહીં જનતીં, લીડર ક઼ૌમેં ખ઼ુદ પૈદા કર લેતી હૈં. હાલાત લીડર પૈદા કરતે હૈં. લીડર બનને કે લિએ ઐતબાર જ઼રૂરી હૈ, લીડર વહ હો સકતા હૈ જિસપર લોગ ઐતબાર કરેં. મુસલમાનોં કે યહાં સૂરત-એ-હાલ યે હો ગઈ હૈ કિ ખ઼રીદ-ફ઼રોખ઼્ત ને લીડર નહીં બનને દિયા. હમ આપસે ચાહે જૈસી બાત કરેં લેકિન મુઝે કહીં કા મેંબર બના દિયા જાએ, મુઝે લાલ બત્તી દે દી જાએ તો હમ બિક જાતે હૈં. હમ ઇતને કમ દામ મેં બિકને લગે કિ ઉતને કમ દામ મેં આલા જ઼ાત કી તવાયફ઼ ભી નહીં મિલતી હૈ. ઇસલિએ હમારે યહાં લીડર નહીં પૈદા હો પાએ.
હમને જબ સાહિત્ય અકાદમી અવાર્ડ વાપસ કિયા થા તબ હમારી આંખોં મેં વો ઇંક઼લાબ થા, મેરે લહજ઼ે મેં વો શફ઼્ફ઼ાકી થી, મેરી આવાજ઼ મેં વો અંગારે થે કિ 24 ઘંટે કે અંદર મુઝે હિંદુસ્તાન કે પ્રધાનમંત્રી ને મિલને કો બુલા લિયા. લેકિન હમને મના કર દિયા. હમને કહા કિ અવૉર્ડ લૌટાને વાલે ઔર ભી લોગ હૈં જો જ્ઞાન મેં હમસે બડ઼ે હૈં, ઉમ્ર મેં હમસે બડ઼ે હૈં, ઉન્હેં ભી બુલાયા જાએ. અગર યહી લોગ કુછ દિન કે લિએ હમારે સાથ ખડ઼ે હો જાતે તો ઇસ મુલ્ક઼ મેં કોઈ ભી ફ઼ૈસલા હો સકતા થા.
હમ ચીખ઼તે રહતે હૈં કિ મુલ્ક઼ મેં ફ઼િરક઼ાપરસ્તી કા ક઼ાનૂન હોના ચાહિએ કિ જો પકડ઼ા જાએ ઉસે ઉસકે શહર સે એક હજ઼ાર કિલોમીટર કે ફ઼ાસલે પર જેલ મેં રખા જાએ. રાતોં-રાત યે જો સોમ ઔર બાલિયાન જૈસે લીડર પૈદા હો જાતે હૈં, વો ઇસલિએ પૈદા હો જાતે હૈં ક્યોંકિ વે જેલ જાતે હૈં તો ઉન્હેં છુડ઼ાને કે લિએ પચાસ હજ઼ાર લોગ પહુંચતે હૈં તો વે રાતોં-રાત હીરો હો જાતે હૈં. ઇસી તરહ કોઈ મુસલમાન ગ઼ૈર-મુસલમાન કો માર દેતા હૈ તો ઉસકે સાથ દસ હજ઼ાર મુસલમાન ખડ઼ે હો જાતે હૈં. ફિર વો મુસલમાનોં કા લીડર બન જાતા હૈ.
ભગવાન એક બચ્ચા પૈદા કરને કે લિએ એક ઔરત કી કોખ઼ ઉધાર લેતા હૈ, નૌ મહીને ઇંતજ઼ાર કરતા હૈ તબ એક બચ્ચા પૈદા હોતા હૈ. હમારે મુલ્ક઼ મેં એક મુસલમાન રાત મેં એક હિંદૂ કો માર દે તો સુબહ વહ મુસલમાનોં કા લીડર બન જાતા હૈ. ઇસી તરહ હિંદૂ રાત મેં મુસલમાન કા ક઼ત્લ કર દે તો સુબહ હિંદુઓં કા લીડર હો જાતા હૈ. યહ ઇસ મુલ્ક઼ કે લિએ મુફ઼ીદ નહીં હૈ.
મૈં તો સમઝતા હૂં, જૈસા કિ નેતાજી સુભાષ ચંદ્ર બોસ ને કહા થા કિ ઇસ દેશ મેં 25 સાલ કે લિએ સૈન્ય શાસન લાગૂ કર દેના ચાહિએ. અભી જો હૈ પૂરે મુલ્ક઼ મેં ખ઼ૌફ઼ કા આલમ રહતા હૈ. જ઼રા-જ઼રા સી બાત પર હિંદૂ-મુસ્લિમ, જાતિ, ધર્મ ઔર દુનિયા ભર કે ઝગડ઼ે, ભ્રષ્ટાચાર, બેઈમાનિયાં દૂર કરને કે લિએ સેના કા શાસન જ઼રૂરી હૈ. દેશ કો સેના કે હાથ મેં દે દેના ચાહિએ ઔર યે જો હર પાંચ સાલ મેં ચુનાવ હોતા હૈ, ઇસે ભી બંદ કર દેના ચાહિએ.
મૈં ઐસા ઇસલિએ કહ રહા હૂં ક્યોંકિ ચુનાવ કા કોઈ મતલબ નહીં હૈ. ચુનાવ મેં અગર કોઈ રિક્શેવાલા ખડ઼ા ન હો સકે, કુછ રુપયે મહીને પાને વાલા પત્રકાર ન ખડ઼ા હો સકે, એક જૂતે ગાંઠને વાલા મોચી ન ખડ઼ા હો સકે તો ચુનાવ કા કોઈ મતલબ નહીં. યહ તય હોના ચાહિએ કિ જિસ આદમી કી સંપત્તિ 25 લાખ સે જ઼્યાદા હો, વહ ચુનાવ નહીં લડ઼ સકતા. યે જો 15-20 કરોડ઼ કી સંપત્તિ વાલે લોગ ચુનાવ લડ઼તે હૈં, યે ઉનકી વો રક઼મ હૈ જો વે કાગ઼જ઼ પર દિખાતે હૈં. આયકર વિભાગ છાપા મારતા હૈ તો કહતા હૈ કિ હમને નૌ કરોડ઼ પકડ઼ે, ઇસકા મતલબ હૈ કિ વહ નબ્બે કરોડ઼ કા આદમી હોગા. યે ચુનાવ ઔર જમ્હૂરિયત બસ પૈસે વાલોં કા ખેલ બનકર રહ ગયા હૈ. હમારે જ઼માને મેં મંત્રી તક એક ટૂટી-ફૂટી જીપ મેં ચલતે થે. આજ તો સભાસદ ભી કરોડ઼ોં કી ગાડ઼ી મેં ચલતા હૈ. બંદ એસી ગાડ઼ી મેં ચલને વાલે મંત્રી કો માલૂમ હી નહીં હૈ કિ નંગે પાંવ ચલને વાલોં કી પરેશાની ક્યા હોતી હૈ.
મૈં યહ લિખના ચાહતા હૂં કિ ઇસ મુલ્ક઼ કી આબાદી 130 કરોડ઼ હૈ. સૌ કરોડ઼ યહાં પર જાનવર રહતે હૈં. તીસ કરોડ઼ લોગ ઐસે હૈં જિનકે ખાને-પીને, દવા, શિક્ષા આદિ કી વ્યવસ્થા હૈ. સૌ કરોડ઼ લોગ ઐસે હૈ જિનકે ખાને-પીને, દવા, શિક્ષા, આવાસ આદિ કા કુછ ઠીક નહીં હૈ. યે જાનવરોં કી તરહ જી રહે હૈં. આપ જાનવરોં કો ભી વોટરોં મેં શામિલ કર લેતે હૈં. ઇસકા મતલબ આપકો ગિનતી નહીં આતી. આપ જાનવરોં કો ઇંસાનોં મેં શામિલ કર રહે હૈં યા ફિર ઇંસાનોં કો જાનવરોં મેં શામિલ કર રહે હૈં.
હમ તો યહી ચાહેંગે કિ શાસન કોઈ કરે, લેકિન હમારા મુલ્ક઼ બચા રહે. ઉસે નેતા ચલાએ, સેના ચલાએ, ઔરત ચલાએ, મર્દ ચલાએ, લેકિન મુલ્ક઼ સુરક્ષિત હોના ચાહિએ. હર આદમી સુરક્ષિત હોના ચાહિએ. ઇસ દેશ કા મુસલમાન કભી નહીં કહતા કિ હમકો કોઈ દાઢ઼ી વાલા પ્રધાનમંત્રી લાકર દે દીજિએ. આજ઼ાદી કે બાદ જિન્ના કી વજહ સે મુસલમાન ઇસ બાત સે અલર્ટ હો ગયા કિ ઉસકા લીડર હિંદૂ હી હૈ. યે જો ઝોલાછાપ ઓવૈસી વગૈરહ હૈં, યે તો વોટકટવા હૈં, બકૌલ લાલૂ પ્રસાદ યાદવ. યે સિર્ફ઼ મુસલમાન કા વોટ કાટકર કિસી કો જિતવા દેતે હૈં. ઇનકો ઇસી બાત કા પૈસા મિલતા હૈ. કોઈ જાહિલ મુસલમાન ભી નહીં કહતા કિ ઉસે મુસલમાન પ્રધાનમંત્રી ચાહિએ. વહ તો સિર્ફ઼ યહ ચાહતા હૈ કિ દંગે ન હોં. બિહાર મેં મુસલમાનોં ને નીતીશ કી સરકાર બનાઈ તો ઉસે વિશ્વાસ હૈ કિ વે દંગા નહીં હોને દેંગે. યૂપી મેં આજ મુસલમાન માયાવતી કી તરફ઼ દેખ રહે હૈં ક્યોંકિ ઉનકો યહ પતા હૈ કિ માયાવતી કે શાસન મેં દંગા નહીં હોતા.
ઐસી હી ઇંદિરા ગાંધી કી હુક઼ૂમત થી. અગર ઇંદિરા ગાંધી કો બાબરી મસ્જ઼િદ ગિરાની હોતી તો વે ખ઼ુદ જહાજ઼ મેં બૈઠતીં ઔર બમ ફિંકવા દેતીં. અગર નહીં ગિરાની હોતી તો ચાહે દસ હજ઼ાર લોગોં કો મારના પડ઼તા, વે વહાં કિસી કો દાખ઼િલ નહીં હોને દેતીં. હુક઼ૂમતેં ઐસી હી ચલતી હૈં. આપ ઔરંગજ઼ેબ કો ગાલી દેતે હૈં લેકિન ઇતિહાસ પઢ઼િએ તો સબસે બડ઼ા હિંદુસ્તાન તો ઉસી કી હુક઼ૂમત મેં થા. મ્યાંમાર સે નેપાલ, ગોવા, કાબુલ, કંધાર, યે સબ ઉસી કી હુક઼ૂમત મેં થે. જ઼ાહિર-સી બાત હૈ કિ મુગ઼લોં ને ઇતની બડ઼ી-બડ઼ી હુક઼ૂમતેં બના દી થીં તો ક્યોં બના દી થીં? ક્યોંકિ ઉનકો ઇસ મુલ્ક઼ સે મુહબ્બત હો ગઈ થી. વરના ઐસા ભી હો સકતા થા કિ વે હિંદુસ્તાન પર ક઼બ્જ઼ા રખતે લેકિન અપના હેડક્વાર્ટર ક઼ાબુલ મેં બના લેતે. લેકિન વે હિંદુસ્તાન આએ ઔર ઇસી મિટ્ટી મેં દફ઼્ન હો ગએ.
હમ કહતે હૈં કિ હિંદુસ્તાન કા જો આદમી યહ દાવા કરતા હૈ કિ હમ બહુત બડ઼ે રાષ્ટ્રવાદી હૈં વહ જહાં જી ચાહે હમસે બૈઠકર બાત કર લે. ઇંશાઅલ્લાહ, વહ રાષ્ટ્રદ્રોહી નિકલેગા, રાષ્ટ્રવાદી હમીં નિકલેંગે. આપ કહતે હૈં કિ ભારત માતા કી જય, અરે સાહબ હમ તો દિન મેં 94 બાર નમાજ઼ પઢ઼કર ઇસ મિટ્ટી પર સજ઼દા કરતે હૈં ઔર ઇસ મિટ્ટી કો ચૂમતે હૈં. ક્યા ઇતની બાર ઇસ મિટ્ટી કો આપ ભી ચૂમતે હૈં? જિસ દિન આપ સૌ બાર ચૂમને લગેં તબ કહિએગા કિ આપ હમસે બડ઼ે હિંદુસ્તાની હૈં. જબ બંટવારા હુઆ, હમારે પુરખોં ને કહા કિ હમ પાકિસ્તાન નહીં જાએંગે. યહ હમારી સરજ઼મીં હૈ, હમ અપને પુરખોં કી ક઼બ્ર કે પાસ બૈઠે રહેંગે લેકિન પાકિસ્તાન નહીં જાએંગે.
અબ આજ હાલત યહ હૈ કિ કોઈ ઝૂઠા મસલા હોતા હૈ બસ અખ઼બાર મેં છપ જાતા હૈ કિ ફલાં આદમી આતંકવાદી હૈ, ઇસકે તાર વહાં સે હૈં, ઇસકો ઇતના પૈસા આયા હૈ. ઉસે પકડ઼ કર બંદ કર દેતે હૈં. સબ માન લેતે હૈં કિ વહ આતંકવાદી હૈ. ઇસ દેશ કી દશા ઇતની ખ઼રાબ હૈ કિ અગર આજ પુલિસ મુઝે પકડ઼ લે કિ યહ આતંકવાદી હૈ તો લોગ માન લેંગે કિ હાં યહ આતંકવાદી હોગા. જબ 12 બરસ બાદ હમકો છોડ઼ા જાએગા તબ તક હમ અપને પાંવ પર ચલને લાયક નહીં બચેંગે. ઐસા સૈકડ઼ોં નૌજવાનોં કે સાથ હો ચુકા હૈ. ક઼ાનૂન યહ હોના ચાહિએ કિ જબ આપ કિસી કો 12 બરસ યા 20 બરસ બાદ બેક઼સૂર કહકર છોડ઼ રહે હૈં તો ઉસે 50 કરોડ઼ કા હર્જ઼ાના ભી દેના ચાહિએ.
પુલિસ એક 18 બરસ કે લડ઼કે કો પકડ઼તી હૈ, ફિર ઉસે 20 સાલ બાદ બૂઢ઼ા કરકે છોડ઼ દેતી હૈ કિ યહ નિર્દોષ હૈ. તબ તક ઉસકા પરિવાર બર્બાદ હો ચુકા હોતા હૈ. જબ યહાં ઐસા ક઼ાનૂન ચલતા હૈ તો યહ મુલ્ક઼ તો નહીં હુઆ, યહ તો તહખ઼ાના હો ગયા. અગર ઇસ તહખ઼ાને કો હમ ઠીક નહીં કરેંગે તો યહ સબકે લિએ નુકસાન કરેગા.
યહાં પર કિસી ભી મુસલમાન કો કહ દેતે હૈં કિ પાકિસ્તાની હૈ. અરે આપ અરબી કહ દીજિએ તો હમ માન ભી લેં કિ હાં, અરબ સે આએ થે. પૈદલ ચલ કે આએ થે. પાકિસ્તાન સે હમારા ક્યા લેના દેના? પાકિસ્તાન તો જિતના હમારા હૈ, ઉતના હી આપકા હૈ. વહ તો હિંદુસ્તાન કા હિસ્સા થા. હમેં આપ પાકિસ્તાની ક્યોં કહેંગે? અગર હમ પાકિસ્તાની હૈં તો આપ પહલે પાકિસ્તાની હૈં. યહ બેહદ અફ઼સોસ કી બાત હૈ. હમ તો ઇસ મુલ્ક઼ કો માદરે-વતન કહતે હી હૈં. હમારા મુલ્ક઼ તો યે હૈ હી, હમારી માં ભી યહી હૈ. યહ માં કા વતન હૈ ઔર મુસલમાન ઇસ મુલ્ક઼ સે બેપનાહ મોહબ્બત કરતે હૈં.
(કૃષ્ણકાંત સે બાતચીત પર આધારિત)

અંગીઠી પ્યાસની હરદમ હરણને દોડતું રાખે……મુહમ્મદઅલી વફા

અંગીઠી પ્યાસની હરદમ હરણને દોડતું રાખે.

પ્રીતિ આ ઝાંઝવી નીરવ રણને દોડતું રાખે.

.

બધી ગતિઓ જિજીવિષા આગ થૈ ભટકે

જીવનના મ્રુગ જળો આ મરણને દોડતું રાખે.

.

થઈ છે પ્રીત કંઈ એવી સમન્દરથી નદીઓને,

કિનારા છે તમાશાબીન ઝરણને દોડતું રાખે.

 .

કદી એ તૂર પર જઈને બને બેભાન મૂસા થઈ

કદી મનસૂર અનલહકમાં ચરણને દોડતું રાખે.

 .

મળી જાયે “વફા”શાયદ કદી તે નૂર ચહેરાનું,

સનમને શોધવા સૂરજ કિરણને દોડતું રાખે

Share this:

લગાવ્યું દિલ જ્યાં સતત તારા નામ તરફ……મુહમ્મદઅલી વફા

.

બધાજ રસ્તા જાય છે એ ગામ તરફ.
મરણઘાટ તરફ કે કબરના ધામ તરફ.

.

સતત ચાલવું પડશે એ માર્ગ ના ઉપર
કદમ તારા પહોંચાડશે મુકામ તરફ.

.

અમે ના રહ્યા મોહતાજ તારા સાકી
અમે દ્ગષ્ટિ નાંખી નથી તુજ જામ તરફ.

.

રહી સુન્નતે નબવી સલામતી ની દૂઆ
ઉઠે છે હાથ એથીજ સતત સલામ તરફ.

.

‘વફા’ ક્યાંથી ઉચ્ચારવો કો’ શબ્દ બીજો,
લગાવ્યું દિલ જ્યાં સતત તારા નામ તરફ.

 

 

Share this:

હવે તો શાંત ખૂણો પણ મળે તો એ સુરાલય છે………સૈફ પાલનપુરી

.

.

અમારી જિંદગીનો આ સરળ સીધો પરિચય છે,

રુદનમાં વાસ્તવિકતા છે – ને હસવામાં અભિનય છે.

 .

તમે આવો તો એને પણ જરા ઠપકા સમું લાગે,

આ મારું મન, ઘણાં વર્ષોથી મારામાં જ તન્મય છે.

 .

તને મળવાનો છું હું એટલે હમણાં તો ચૂપ છું પણ,

ખુદા તારા વિશે મારાય મનમાં ના સહેજ સંશય છે.

 .

મને જોઈ નજરને શું સિફતથી ફેરવી લ્યો છો !

તમારી તો ઉપેક્ષા પણ ખરેખર બહુ કળામય છે.

 .

હવે ક્યાં આગ્રહ છે કે ‘સૈફ’ સાકી હો મદિરા હો,

હવે તો શાંત ખૂણો પણ મળે તો એ સુરાલય છે.

Share this:

અલ્લડ થવાની ઉતાવળ કરો ના….મુહમ્મદઅલી વફા

પ્રણયની કથાની ઉતાવળ કરોના

સળગતી વ્યથાની ઉતાવળ કરોના

.

હજી ફૂલનો વેશ લેવાનો બાકી

અલ્લડ થવાની ઉતાવળ કરો ના

 .

હજી ગુલ ગુથાયું નથી હાર તોળે

મહેકી જવાની ઉતાવળ કરો ના

 .

હજીતો સુરાલય  ભરેલુ છે આખું

બહેકી જવાની ઉતાવળ કરો ના.

.

વફાને ગુલોનો જરા કેફ ગમશે

શરાબી અદાની ઉતાવળ કરો ના.

Share this:

અવરોધની ભીંતો ચણુ, એ વાતમાં શું માલ છે.?……..મુહમ્મદઅલી વફા

.

બે ચાર ફૂલો લઈ ફરું એ વાતમાં શું માલ છે?’

હું બાગબાં થી પણ ડરું એ વાતમાં શું માલ છે?’

 .

પાલવ ભરી આપી દૌં જે છે હ્રદય ના ખોબલે,

મિથ્યા બધા સ્મિત ધરું એ વાતમાં શું માલ છે?’

 .

તારા તગાફુલથી મને તું રોકવા કોશિશ ન કર,

મારા કદમ પાછા ભરુ એ વાતમાં શું માલ છે?’

 .

રણ ને નિચોડવાની ક્યાં જીદ લઈ બેઠાં તમે

હું ઝાંઝવાઓ ને ચરુ એ વાતમાં શું માલ છે?’

 .

રુકશે નહીં આ કાફલો મન્ઝિલ પર પહોંચ્યા વગર,

વિધ્નો જોઈ પાછો ફરું એ વાતમાં શું માલ છે?’

.

મૂકી દીધાં કદમો અમે જોને’ વફા’ સંઘર્ષ મહી

અવરોધની ભીંતો ચણુ એ વાતમાં શું માલ છે?’

2

ऊर्दु मुशायेरा– 25 th May 2017 Toronto,Canada Urdu Mushayera اردو مشایرا

c

 

Poets of Urdu Musahyera 25 May17

Share this:

સહરા મહિ ગુલાબ જોવો છે—–મુહમ્મદઅલી વફા

સારો કે ખરાબ જોવો  છે,

જિંદગીનો હિસાબ જોવો  છે.

 

જોઈ કંટકો ગયા થાકી

સહરા મહિ ગુલાબ જોવો  છે.

 .

ખાલી રાખ જામ ની  રંગત

 આંખોમાં શરાબ જોવો છે.

 

 

છોડો આગિયા તણી સંગત

આજે માહતાબ જોવો  છે.

 

 ત્યજી દઈ વફા આ દુનિયાને

પ્યારો એક  ખ્વાબ જોવો  છે.